Zboże techniczne to grupa roślin uprawnych, które są uprawiane w celu wykorzystania ich do produkcji różnego rodzaju produktów przemysłowych, a nie do spożycia przez ludzi lub zwierzęta. Przykłady roślin zbożowych technicznych to len, konopie, bawełna, juta, rzepak, soja, słonecznik, trzcina cukrowa, orkisz, kukurydza woskowa i wiele innych. Zastosowania zboża technicznego obejmują produkcję tkanin, papieru, olejów, biopaliw, materiałów izolacyjnych, pasz dla zwierząt i wiele innych. A zatem łączny import zbóż od naszego wschodniego sąsiada (czyli wspomniane 2,45 mln ton) to zaledwie ok. 6,8 proc. Mieliśmy w Polsce dodatnie saldo handlowe, czyli przewagę eksportu nad importem. — Od stycznia do grudnia ubiegłego roku z Polski wyeksportowano za granicę aż 9,2 mln ton zbóż i produktów zbożowych — w tym około 3,88 mln ton kukurydzy i około 3,64 mln ton pszenicy.
Część tego zboża, które określane jest jako techniczne, może być jednak fatalnej jakości. Zboże techniczne może być wykorzystywane do produkcji biopaliw, materiałów opakowaniowych, klejów, past do polerowania, farb, a także w przemyśle kosmetycznym czy farmaceutycznym. Konopie techniczne – są uprawiane do produkcji włókien, papieru, materiałów budowlanych i innych produktów. Konopie techniczne mają niską zawartość THC (substancji psychoaktywnej) i wysoką zawartość CBD (substancji leczniczej) niż konopie indyjskie. Konopie techniczne mogą być również wykorzystywane do produkcji biogazu.
W niektórych przypadkach mogą zawierać toksyczne substancje (np. pestycydy), które mogą okazać się niebezpieczne dla zdrowia, jeśli zostaną spożyte w dużych ilościach. Zdaniem redaktora z serwisu farmer.pl “cała sytuacja może szkodzić nie tylko zdrowiu, ale też reputacji polskiej żywności”. – Mogę sobie wyobrazić sytuację, w której ktoś nie kupi żywności z Polski, bo nie wie, co w niej może się znajdować. Nie jestem w stanie pojąć, dlaczego przez tyle miesięcy rząd nic nie zrobił – dodał. Eksperyment rozpoczął się od uprawy zboża na zanieczyszczonej ziemi w okolicach zniszczonej elektrowni jądrowej. Wyhodowane zboże zostało przetworzone na spirytus, a następnie na wódkę o nazwie Atomik, stworzoną przez Chernobyl Spirit Company.
Jeśli trafia do młynów czy zakładów paszowych, budzi to sprzeciw i jest przestępstwem. Oprócz tego zboże powinno mieć odpowiednie certyfikaty, być odpowiednio transportowane. Wobec zboża paszowego, a już w szczególności konsumpcyjnego, są specjalne rygory transportu i przechowywania. Zboża technicznego, a swoje śledztwo prowadzi Prokuratura Okręgowa w Zamościu, eksporterzy szukają innych rozwiązań. Dlatego “oszuści zaczęli sprowadzać pszenicę jako czyściwo młynarskie” – donosi “Rzeczpospolita”.
Stało się to po doniesieniach, że zboże techniczne z Ukrainy zostało sprzedane jako polskie zboże spożywcze największym producentom mąki w kraju. “Rzeczpospolita” poinformowała, że trzy z największych firm młynarskich kupiły pszenicę w teorii polską, a tak naprawdę pochodzącą od naszych wschodnich sąsiadów. Produkcja pasz – niektóre gatunki zboża technicznego, takie jak soja, są wykorzystywane do produkcji pasz dla zwierząt. Te parametry i wiele innych mogą być określane przez laboratoria jakościowe w celu oceny jakości zboża technicznego i jego przydatności do produkcji różnych produktów przemysłowych.
Produkcja biopaliw – zboże techniczne, takie jak kukurydza czy trzcina cukrowa, jest wykorzystywane do produkcji biopaliw. Z powodu niekontrolowanego napływu zbóż z Ukrainy w polskich magazynach zalega ok. 4 mln t pszenicy. Ceny na rynku spadają, a rząd zapewnia, że przed żniwami magazyny będą puste.
Tym samym trudniej nam sprzedać dziś na Zachodzie polskie zboże – argumentuje. Zboże techniczne nie powinno być mieszane ze zbożem spożywczym i zbożem na paszę. Nie jest bowiem przebadane pod kątem zawartości substancji szkodliwych dla ludzi i zwierząt. Nie należy kupować takiego zboża ani do wyrobu mąki, ani do karmienia zwierząt, bo jest nieprzebadane. Wiemy tyle, co przekazała Prokuratura Okręgowa w Zamościu, która prowadzi postępowanie w sprawie doprowadzenia trzech podmiotów do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, w celu korzyści majątkowej o wartości 1,5 mln zł.
Zboże techniczne w Polsce. Sprawą zajęła się prokuratura
Produkcja materiałów izolacyjnych – niektóre gatunki zboża technicznego, takie jak słoma, są wykorzystywane do produkcji materiałów izolacyjnych. Produkcja tkanin – niektóre gatunki zboża technicznego, takie jak len, konopie czy juta, są wykorzystywane do produkcji tkanin i materiałów tekstylnych. Prokuratura prowadzi śledztwo w sprawie zboża technicznego z Ukrainy, które zostało sprzedane największym producentom mąki w kraju jako polskie zboże spożywcze. Produkcja olejów – niektóre gatunki zboża technicznego, takie jak rzepak czy słonecznik, są uprawiane ze względu na wykorzystanie w produkcji olejów. — Należy pamiętać, że Ukraina według szacunków Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych wyeksportuje w bieżącym roku gospodarczym 40,5 mln ton zbóż, w tym, 14,5 mln ton pszenicy i 26 mln ton kukurydzy. Taki potencjał robi wrażenie na krajach sąsiadujących z tym rynkiem nawet w przypadku kiedy istniejące nadwyżki nie dotarły w ogromnych ilościach na te rynki.
Zboże techniczne są to zwykle odmiany zbóż o specyficznych cechach, takie jak wyższa zawartość skrobi, białka lub innych składników, które są bardziej przydatne w produkcji przemysłowej niż spożywczej. Zboże techniczne ma szerokie zastosowanie przemysłowe i stanowi ważny surowiec w produkcji wielu produktów, takich jak tkaniny, papier, oleje, biopaliwa, materiały izolacyjne i wiele innych. Jak dodaje, problem ten przekłada się na obniżenie możliwości eksportowych. — Ziarno z Ukrainy wpłynęło na obniżenie jakości i pogorszenie postrzegania naszego surowca na zagranicznych rynkach.
Dodatkowo obawy rosną, kiedy co pewien czas pojawia się realna groźba znacznego ograniczenia lub wstrzymania wywozu zbóż z rynku ukraińskiego przez porty Morza Czarnego — wskazuje natomiast Monika Piątkowska. W minionym sezonie w Polsce wyprodukowano ponad 35 mln ton zbóż. Produkcja klejów i skrobi – zboże techniczne pszenicy jest wykorzystywane do produkcji klejów i skrobi, które są używane w przemyśle papierniczym, tekstylnym oraz farmaceutycznym. Skoro dane pokazują, że napływ zboża z Ukrainy wcale nie jest tak ogromny, to co wywołało tak wielkie kłopoty? Rolnicy alarmują, że skupy są pełne ziarna, a ceny na skupach zdecydowanie zbyt niskie.
Zboże techniczne – parametry
Polskie firmy, które wykorzystały zboże “techniczne” w produkcji mąki, są poszkodowane. Zostały wprowadzone w błąd, gdyż płaciły za polską pszenicę. Sprzedaży zboża technicznego z Ukrainy, które trafiło do polskich firm, a następnie wykorzystano je przy robieniu mąki. – Takie zboże jest niebezpieczne dla zdrowia, znajduje się w nim cała gama zakazanych substancji – mówi Radosław Iwański z serwisu farmer.pl. Produkcja etanolu – zboże techniczne pszenicy jest również wykorzystywane do produkcji biopaliw, w tym etanolu.
- Kultury uprawiane w pobliżu Czernobyla są bogate w izotopy radioaktywne stronc-90 i cez-137 z powodu zanieczyszczonego gleby.
- Pszenica techniczna może być również wykorzystywana do produkcji etanolu.
- – Dodatkowym czynnikiem wpływającym na krajowy rynek zbożowy jest nadmierny import z Ukrainy.
- Jeśli trafia do młynów czy zakładów paszowych, budzi to sprzeciw i jest przestępstwem.
To oznacza, że ukraińskiego zboża może być w Polsce zdecydowanie więcej, niż wskazują oficjalne statystyki – ocenia Marcin Gryn, członek zarządu Związku Producentów Roślin Zbożowych. Zboże techniczne to określenie roślin, które są uprawiane nie dla celów spożywczych, ale dla celów przemysłowych lub energetycznych. Zboże techniczne może być wykorzystywane do produkcji biopaliw, papieru, tekstyliów, leków, kosmetyków i innych produktów. Zboże techniczne to ogólne określenie dla różnego rodzaju roślin uprawnych, które są uprawiane nie w celu spożycia przez człowieka, ale w celu wykorzystania ich do produkcji różnego rodzaju produktów przemysłowych. Zboże techniczne to, jak wyjaśnił prezes izby, zboże, które może być wykorzystane do brykietu, do spalania w piecach. Gdyby było wykorzystywane zgodnie z założeniem, to przy obecnym kryzysie energetycznym mogłoby wpływać do kraju, ale niestety dzieje się inaczej.
Zboże konsumpcyjne musi spełniać określone parametry jakościowe, które zapewniają jego przydatność technologiczną do przemiału, np. Choćby minimalny poziom białka, odpowiednią zawartość glutenu czy poziom tzw. Chodzi o to, by mąka uzyskana z przemiału zboża gwarantowała pożądane wartości do wypieku pieczywa czy innych produktów. Zboże oczywiście musi być zdrowe i spełniać wszelkie, prawnie ustalone normy zdrowotne. Również przedstawiciel branży zbożowej, choć docenia interwencję władz, mówi o dużym chaosie. — Rząd chce działać i można to ocenić na plus, ale niestety, co dwa-trzy dni zmienia plan działania.
KAS skontroluje firmę Janusza Palikota. “Sprawa może dotyczyć ok. 10 tys. osób”
Kością niezgody jest zboże techniczne, zwane także pszenicą techniczną. Wilgotność – jest to jedna z najważniejszych cech zboża technicznego, ponieważ wpływa na jego trwałość, jakość i podatność na zepsucie. W zależności od gatunku i zastosowania przemysłowego, wilgotność zboża technicznego może wynosić od kilku procent do kilkudziesięciu procent. „Ukraina zgodziła się tymczasowo wstrzymać eksport pszenicy, kukurydzy, rzepaku i nasion słonecznika do Polski. Jednak nie dotyczy to zboża, które jest w transporcie. Minister rolnictwa Polski, Robert Telus, wyjaśnił, że ukraińska strona zaproponowała znaczne ograniczenie na pewien okres czasu, a nawet całkowite wstrzymanie dostaw zboża do Polski.
Zboże niespełniające kryteriów jakościowych dla ziarna konsumpcyjnego z reguły jest klasyfikowane jako paszowe, ale ono także musi być zdrowe – choć tu wymagania są mniej restrykcyjne niż dla zbóż konsumpcyjnych. Anna Rębacz wskazała, że postępowanie zostało wszczęte w sprawie doprowadzenia trzech podmiotów do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej o wartości 1,5 mln zł. Zboża techniczne zwykle nie są spożywane przez ludzi, więc nie stanowią zagrożenia dla zdrowia czy życia konsumentów.
Kukurydza techniczna ma wyższą zawartość cukrów i niższą zawartość błonnika niż kukurydza spożywcza. Kukurydza techniczna może być również wykorzystywana do produkcji kwasu mlekowego. Krajowa Administracja Skarbowa, Inspekcja Weterynaryjna i Sanepid, w przypadku zboża konsumpcyjnego, to organy, które odpowiadają za kontrole zboża i innych surowców transportowanych z Ukrainy do Polski. Zboże techniczne pszenicy ma szersze zastosowanie niż tylko w produkcji żywności. Znajduje zastosowanie w przemyśle papierniczym, farmaceutycznym, meblarskim, budowlanym oraz w produkcji biopaliw i pasz dla zwierząt. Produkcja płyt wiórowych i sklejki – w przemyśle meblarskim i budowlanym zboże techniczne pszenicy jest wykorzystywane do produkcji płyt wiórowych i sklejki.
Mogę wyobrazić sobie także zastosowanie zbóż do produkcji materiałów opakowaniowych, klejów, past do polerowania, farb, a także w przemyśle kosmetycznym czy farmaceutycznym, ale zużycie na te cele jest marginalne. Pszenica techniczna to odmiana pszenicy uprawiana ze względu na swoje właściwości przemysłowe. Jest wykorzystywana do produkcji klejów i skrobi, piwa, etanolu, płyt wiórowych i sklejki, klepek i innych produktów przemysłowych. Warto jeszcze zaznaczyć, że w grudniu komisarz Janusz Wojciechowski informował, że import zbóż z Ukrainy do Polski w okresie od 24 marca do 8 grudnia 2022 r. Solidarność Rolników Indywidualnych na łamach Rzeczpospolitej podała, że było to 3 mln ton od maja 2022 roku.
Ukrainskie media – Ukraina Tymczasowo Wstrzymuje Eksport Zboża do Polski
Wysoka olejność jest ważna w przypadku roślin takich jak rzepak czy słonecznik, które są uprawiane ze względu na wykorzystanie w produkcji olejów. Białko – jest to ważny składnik zboża technicznego wykorzystywany w produkcji żywności i pasz. Zawartość białka zależy od gatunku zboża i jego odmiany. „Dwutygodniowe śledztwo polskiej prokuratury wykazało, że import zboża z Ukrainy do Polski był związany z masowym oszustwem, w którym zaangażowane były dziesiątki firm.
Jakub Olipra przekonuje też, że obecnie sytuacja na rynku krajowym jest odzwierciedleniem tego, co dzieje się na świecie. — Ceny skupu zboża w Polsce kształtują się na poziomie zgodnym z MATIF (francuska giełda handlująca surowcami rolnymi — przyp. red.). Przyczyną tego jest poprawa sytuacji popytowo-podażowej na światowym rynku zbóż, obniżenie niepewności na rynku oraz oczekiwanie na wyższe zbiory w kolejnym sezonie – mówi. — Rząd zaczął podejmować działania, by ograniczyć import, ale z drugiej strony przez szum, jaki powstał, skupujący dziś wiedzą, że jesteśmy pod ścianą i mogą świadomie zaniżać ceny. Widzieliśmy jak po wprowadzeniu rządowych dopłat, w bardzo szybkim tempie obniżano ceny.
Gigantyczny deficyt handlowy z Chinami. Gorszych od Polski jest tylko kilka krajów
– Nie zgadzam się z oceną, że mamy załamanie na rynku. Problemem jest zachęcenie rolników do sprzedaży zbóż po obecnych cenach w sytuacji, gdy jeszcze kilka miesięcy temu mogli sprzedać zboże o kilkaset zł drożej — wskazuje. Jak zaznacza Jędrejek w Radiu Lublin, zboże techniczne nie jest kontrolowane przez żadne służby i na granicy “idzie bez kolejki”. Te dwa atuty skłaniają przewożących, by z tego korzystali.
Resort rolnictwa przekazał nam, ile zboża technicznego wjechało do Polski w 2022 r. Liczby z KAS pokazują, że przyczyną kłopotów na krajowym rynku wcale nie jest zboże z Ukrainy. Pszenica wjeżdżała jako czyściwo, w teorii wykorzystywane do czyszczenia młynów — wskazuje nam jeden z przedstawicieli branży. Kukurydza techniczna – jest uprawiana do produkcji biopaliw, olejów roślinnych, tworzyw sztucznych i innych produktów.
Co się później dzieje z tym zbożem, gdzie ono trafia tego, jak mówi prezes, nikt nie wie. Nastąpiło to poprzez wprowadzenie w błąd osób ze spółek zbożowych co do kraju pochodzenia pszenicy – przekazała prok. Jak dodała, w śledztwie dotąd nie postawiono zarzutów. W artykule wskazano, że od września do listopada 2022 r. Firmy kupiły aż 1025 ton pszenicy, nie wiedząc, że pochodzi z Ukrainy.